uluslararası ilişkiler kuramları

*** 2022-2023 Güz dönemi ULU 501 syllabus için tıklayınız…

1. Hafta – Uluslararası İlişkiler Kuramlarına Giriş

– Film: Babel (Yön. Alejandro G. Iñárritu, 2006)

“Uluslararası” Kavramı

• Ulus nedir?
• Modernite nasıl tanımlanabilir?
• Charles Tilly’ye göre, imparatorlukların modern devletlere dönüşüm süreçlerini tetikleyen faktörler nedir?
• Modern devletin ‘sözleşmeler’ ile bağlı oldukları toplumları ‘uluslaştırma’ dinamiğinin altında yatan faktörler nedir?
• Modern devletin ulus ihtiyacı hangi problemleri doğurmuş olabilir?

“Uluslararası İlişkiler” Disiplini

• Uluslararası politikanın, Siyaset Bilimi’nden ayrı bir bilimsel disiplinin analiz birimi olarak ortaya çıkışını tetikleyen tarihsel faktörler nelerdir?
• Sosyal bilimlerde bir “disiplin” olarak yer edinebilmek için gereken faktörler nelerdir?
• Uluslararası İlişkiler’in üzerinde evrilmeye başladığı ‘realizm-idealizm tartışması’ (?), disiplinin hangi soruya yanıt arayışı sırasında ortaya çıkmıştır?
• Uluslararası İlişkiler’in analiz birimleri nedir? (Yurdusev)
• Uluslararası İlişkiler’in analiz seviyeleri nedir? (Yurdusev)
• Sizce uluslararası politikayı anlayabilmek için belirli bir ideolojiye atıf yapmak gerekmekte midir? Nedir?

Kavramsal Soru(n)lar

• Ontoloji nedir?
• Epistemoloji nedir?
• Metodoloji nedir?
• Rasyonalizm nedir?
• Hümanizm nedir?
• Sekülerizm nedir?
• Pozitivizm nedir?
• İdeoloji nedir?

2. Hafta – (Neo-)Realizm

– Film: El hoyo / The Platform (Yön. Galder Gaztelu-Urrutia, 2019)

Thomas Hobbes

• İnsan doğası nasıl tanımlanmalıdır?
• Doğal durumu çatışma ve anarşi haline getirmekten nasıl kaçınılabilir?
• Leviathan nedir?
• Bir toplumsal sözleşmeye (social contract) neden gerek duyulmaktadır?
• Uluslararası alanda bir Leviathan kurulabilir mi? Nasıl?

Realizm

• İki dünya savaşı idealizmi nasıl “haksız” kılmıştır?
• Lineer ve progresif bir tarih anlayışı neden “sorunlu”dur?
• “Uluslararası alanda güç ilişkileri tarafından objektif olarak belirlenen ulusal çıkarlar” (Hans J. Morgenthau) varsayımı altında, savaşlar nasıl önlenebilir?
• Devlet neden uluslararası siyasetin başat aktörü olmalıdır?
• Ulusal gücün (national power) istikrarlı ve istikrarsız ögeleri nelerdir?
• Güvenlik ikilemi nasıl meydana gelir?
• Siyaset nedir? Savaş nedir? Diplomasi nedir?
• Ahlak kavramının uluslararası siyasette yeri var mıdır?
• Hegemonik İstikrar Teorisi (Hegemonic Stability Theory) (Robert Gilpin) neyi anlatır?
• E.H. Carr realist midir?
• Realist teorinin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• Realist teori hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

Neo-Realizm

• Realizmin hangi eksiklikleri neo-realizme duyulan gereği ortaya çıkartmıştır?
• Kenneth Waltz’a göre uluslararası sistemi meydana getiren ögeler hangileridir?
• Yapı (structure) nedir?
• Uluslararası yapıyı etkileyen değişmez ve değişken faktörler nelerdir?
• Süper-güçlerin (ya da hegemonların) sayısı uluslararası siyaset için neden önemlidir?
• Kutupluluk (polarity) uluslararası siyaseti düzenlemek ve anlamak adına neden önemlidir?
• Neo-realizme göre güç nedir?
• John Mearsheimer’ın saldırgan neo-realizmi (offensive neo-realism) ile Waltz’un savunmacı neo-realizmi (defensive neo-realism) birbirinden nasıl ayrılır?
• Neo-realizmin metodolojisi ve ele aldığı konulara yaklaşımı realizme göre nasıl farklılaşmaktadır?
• Neo-realist teorinin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• Neo-realist teori hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

3. Hafta – (Neo-)Liberalizm

– Film: Quo vadis, Aida? (Yön. Jasmila Zbanic, 2020)

John Locke

• İnsanın doğal durumu neden işbirliğine eğilimlidir?
• Doğal durumda tartışılamaz (toplumsal sözleşmeden önce garanti altına alınan) haklar hangileridir?
• Sivil toplum nedir?
• Ampirizm nedir?
• Devlet ile birey arasındaki sözleşmeye göre devletin toplum hayatındaki rolü nasıl sınırlanmalıdır?

Karl Polanyi

• Ulus-devletin ortaya çıkışı ile piyasa ekonomisinin gelişimi arasında nasıl bir ilişki mevcuttur?
• Kendini düzenleyen piyasa (self-regulating market) nedir, nasıl çalışır?
• On dokuzuncu yüzyılın Polanyi’ye göre ‘çöken’ kurumları hangileridir? Bu çöküşün nedenleri nelerdir?
• Gömülü liberalizm (embedded liberalism) nedir?
• David Harvey’nin neo-liberalizm olarak adlandırdığı süreç, Polanyi’nin liberalizminden nasıl ve ne zaman ayrılır?

(Neo-)Liberalizm

• Çıkarların doğal armonisi nedir?
• 1945-sonrası dönem ve 1970’lerin küresel krizleri liberalizmi nasıl yeniden canlandırmıştır?
• Bretton-Woods Konferansı, IMF, World Bank, WTO, Marshall Planı gibi kurumların ortaya çıkma nedenleri nelerdir?
• Washington Consensus nedir?
• Uluslararası Liberal Teori’nin analiz birimleri nelerdir?
• Uluslararası alanın doğal durumu nedir?
• Savaşların temel sebebi nedir?
• Andrew Moravcsik’e göre karşılıklı bağımlı devlet davranışı (interdependent state behavior) nedir?
• David Mitrany’ye göre dallanma (ramification) ve Ernst Haas’a göre dağılma (spill-over) süreçleri nasıl işlemektedir?
• Richard Rosecrance’a göre mutlak kazanç ile göreceli kazanç arasında nasıl bir fark bulunmaktadır?
• Uluslararası Liberal Teori’ye göre ahlak, insan hakları, azınlık hakları, demokrasi gibi kavramlar/normlar, kurumlar arasında nasıl ve hangi bağlar (linkages) sayesinde yayılmaktadır?
• Joseph Nye’a göre yumuşak güç (soft power) nedir?
• Robert Keohane’e göre karmaşık karşılıklı bağımlılık (complex interdependency) nedir, bağımlılıktan (dependency) nasıl ayrılır?
• Robert Keohane’e göre hegemonya nasıl oluşur, nasıl varlığını sürdürür? Robert Gilpin’in “Hegemonik İstikrar Teorisi” ile temel farklılıkları nelerdir?
• Michael Doyle’a göre Demokratik Barış Teorisi (Democratic Peace Theory) nedir, nasıl işlemektedir?
• Francis Fukuyama’nın “tarihin sonu” tezi, Doyle’ın teorisinden nasıl ayrılmaktadır?
• (Neo-)liberal teorilerin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• (Neo-)liberal teori hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

4. Hafta – İngiliz Okulu

– Film: Okja (Yön. Bong Joon Ho, 2017)

Martin Wight

• “Neden bir uluslararası teori yoktur?”
• Uluslararası İlişkilerde davranışı betimleyen üç geleneksel okul birbirlerinden nasıl ayrılır?
• Niccolo Macchiavelli ve Thomas Hobbes ile anılan Realizm’e (Realism) göre uluslararası ilişkiler neden bir anarşi durumudur ve neden uluslararası bir Leviathan’a gerek yoktur?
• Hugo Grotius ile anılan Rasyonalizm’e (Rationalism) göre anarşi neden her zaman çatışma anlamına gelmez?
• Grotius’un bakış açısına göre gelenekler neden devletlerin mutlak güçlerinden daha önemlidir?
• Grotius’a göre uluslararası moral değerler ne olabilir? Bu değerleri ortaya koymak veya izlemek için bir otoriteye ihtiyaç var mıdır?
• Immanuel Kant ile anılan Radikalizm’e (Revolutionism) göre uluslararası ilişkiler neden devlet-ötesindedir?
• Kantçı yaklaşıma göre devletler yerine bireysel ahlak neden uluslararası politikada daha önemli bir rol oynamalıdır?

İngiliz Okulu

• Uluslararası İlişkiler’de ‘toplum’ (society) boyutu neden önemli olmalıdır?
• “Uluslararası toplum” (international society) nedir?
• Uluslararası toplum, dünya devletinden (world state) nasıl ayrılır?
• Uluslararası emperyal/devletler sistemi nedir? Nasıl gelişir? Nasıl uluslararası topluma dönüşür?
• Ortak kültürler olmadan yalnızca çıkarlar veya hukuk temelli bir işbirliğinden söz edilebilir mi?
• Hedley Bull’un “anarşik toplum” (anarchical society) ile tanımladığı model nasıl açıklanabilir?
• İngiliz Okulu’nun temel varsayımlarına göre, uluslararası siyasetin temel aktörleri nasıl belirlenebilir?
• Devlet egemenliği neden bir ön koşul olmalıdır?
• Adam Watson’a göre devlet-sistemi içerisindeki hegemonik eğilim (hegemonic propensity) nasıl önlenebilir?
• Uluslararası toplumun sınırları nelerdir?
• Uluslararası sistemde düzen nedir? Wight’ın ortak kültür ön kabulü, Bull ve Watson’da neden daha ‘gevşek’ yapılanmalara yerini bırakabilir?
• Uluslararası ilişkilerin varlığını sürdürmesinde düzen mi, adalet mi önce gelir?
• İngiliz Okulu’nun normatif kanadı (R.J. Vincent, Nicholas Wheeler, Tim Dunne, Robert Jackson vd.) insan hakları ile devlet egemenliği arasındaki paradoksa nasıl çözüm üretirler?
• İnsani müdahalenin (humanitarian intervention) sınırları ne olmalıdır?
• Adil savaş (just war) nedir? Uygulanabilirliği mevcut mudur?
• İngiliz Okulu’nun yapısalcı kanadına (Barry Buzan, Richard Little vd.) göre uluslararası toplumu, dünya toplumundan ne ayırır? Dünya toplumu nedir?
• Devletler-arası (inter-state), insanlar-arası (inter-human) ve ulus-aşırı (trans-national) toplumlar nasıl oluşur?
• İngiliz Okulunun analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• İngiliz Okulu hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

5. Hafta – (Neo-)Marksist Yaklaşımlar

– Film: Cidade de Deus / The City of God (Yön. Fernando Meirelles, 2002)

Karl Marx

• Marx’ın diyalektik düşüncesi ile Georg Hegel’in diyalektik düşüncesi arasında nasıl bir fark vardır?
• Ludwig Feuerbach’ın materyalizmi, Marx’ın diyalektik anlayışına nasıl yansımıştır?
• Friedrich Engels’e göre tarihsel materyalizm (historical materialism) nedir?
• Artı-değer (surplus value) nasıl oluşur?
• Artı-değerin ortaya çıkışı ile toplumsal sınıfların oluşumu arasındaki bağlantılar nelerdir?
• Bir metanın kullanım değeri (use value) ile takas değeri (exchange value) arasında nasıl bir fark vardır?
• Marx’a göre yapı (structure) ile üst-yapı (super-structure) ilişkisinin belirleyenleri nelerdir?
• Yabancılaşma (alienation) nedir?
• Meta fetişizmi nedir?

Bağımlılık Teorileri

• Immanuel Wallerstein’ın dünya-sistemi teorisi, geleneksel bağımlılık teorilerine nasıl bir meydan okuma gerçekleştirir?
• Tarihsel kapitalizm nedir?
• On altıncı yüzyıldan itibaren şekillenen dünya ekonomisinde merkez (center), çevre (periphery) ve yarı-çevre (semi-periphery) ülkeler nasıl ortaya çıkar?
• Samir Amin’e göre merkezi kapitalizm ile çevresel kapitalizm arasındaki farklar nelerdir?
• Andre Gunder Frank’ın Wallerstein’ın beş yüz yıllık dünya-sistemi anlayışına karşı çıkıp beş bin yıllık dünya sistemini öngörme sebepleri nelerdir?
• Frank’a göre uydular ve metropoller nasıl gelişir?
• Bugün neden ABD merkezli bir hegemonyadan bahsedilmektedir?
• Türkiye’nin dünya-sistemindeki konumu nasıl açıklanabilir?
• Marksist bağımlılık teorilerinin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• Marksist bağımlılık teorileri hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

Emperyalizm

• John Hobson’a göre emperyalizm ile kapitalist aşırı-birikim arasında nasıl bir bağlantı bulunmaktadır?
• Rudolf Hilferding’e göre finans kapital nedir, nasıl meydana gelir?
• Rosa Luxemburg ve Nikolai Bukharin’in görüşleri arasındaki temel farklılığa işaret eden ‘dış pazarlar’ tartışması neyi anlatır?
• Vladimir Lenin, neden emperalizmi ‘kapitalizmin en yüksek aşaması’ olarak tanımlamıştır?
• Lenin’e göre emperyalizmin beş aşaması nelerdir?
• Karl Kaustky’nin ultra-emperyalizm argümanı neden Marksist çevrelerce eleştirilmektedir?

6. Hafta – İnşacılık (Constructivism)

– Film: North by Northwest (Yön. Alfred Hitchcock, 1959)

İnşacılık

• (Neo-)realizm ile (neo-)liberalizmin ortak yanları ve anlaşmazlıkları nelerdir?
• Ontolojik atomizm neden sorunludur?
• Yapan (agent) ile yapı (structure) arasındaki ilişki uluslararası siyasetin analizi için neden önemlidir?
• Yapılaştırma (structuration) teorisi nedir?
• Alexander Wendt ile anılan sistemik inşacılık nedir?
• Peter Katzenstein ile anılan birim-düzeyinde inşacılık nedir?
• John Ruggie ve Friedrich Kratochwil ile anılan bütüncü (holistic) inşacılık nedir?
• İnşacı teorinin ortak bir özünden, metodolojisinden ve epistemolojisinden söz edilebilir mi?
• İnşacılığın eleştirel teori ile ilişkisi hangi boyuttadır?
• İnşacılığın İngiliz Okulu ile birleştiği ve ayrıldığı yanlar hangileridir?
• İnşacılığın Uluslararası İlişkiler teori-yapımına katkıları nelerdir?
• İnşacı teorilerin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• İnşacı teoriler hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

Alexander Wendt

• Wendt’e göre inşacılığın üç temel iddiası nelerdir?
• Özneler-arasıcılık (inter-subjectivity) nedir?
• Devletler, uluslararası sistemde nasıl kimlik kazanırlar?
• Wendt neden ilkselcilik karşıtıdır? Atomizm ve kolektivizm karşıtlığı aynı anda nasıl meydana gelmektedir?
• Yapı nedir?
• Yapı ile yapanlar arasındaki ilişkinin niteliği nasıl anlaşılmalıdır?
• Bilimsel gerçekçilik (scientific realism) nedir?
• Fikirler, çıkarlar ve kimlikler arasında nasıl bir bağlantı bulunmaktadır?
• Normatif ve fikirsel yapılar aktör davranışlarını nasıl etkilemektedir?
• Kolektif kimlikler hangi nedensel ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkmaktadır?

6. ve 7. Haftalar -Eleştirel Yaklaşımlar

– Film: Chariots of Fire (Yön. Hugh Hudson, 1981)

Antonio Gramsci

• Üretim ilişkileri ve artı-değerin nihai transferi sebebiyle oluşan kapitalist devletin amacı nedir?
• Kapitalist devlet, insanları artı-değer sömürüsüne karşı nasıl ‘uysallaştırır’?
• Kültürel hegemonya (hegemony) nedir?
• Siyasal toplum (political society) ile sivil toplum (civil society) arasında mutlak bir farktan söz edilebilir mi?
• Zor (coercion) araçları nasıl ve kimlerce kullanılır?
• Rıza (consent) araçları nerede yaratılır ve nasıl kullanılır?
• Pasif devrim (passive revolution) nedir?
• Tarihsel blok (historical bloc) nedir?
• Karşı devrim (counter revolution) nedir?
• Küresel düzeyde bir hegemonya inşasından söz edilebilir mi?

Max Horkheimer

• Aydınlanma düşüncesinin insan aklı üzerinde bir kısıtlama yarattığı iddiası hangi varsayımlara dayanmaktadır?
• Frankfurt Okulu düşünürlerinin üzerinde anlaştıkları ortak paydalar hangileridir?
• Geleneksel teori (traditional theory) nedir?
• Ampirizm nedir?
• Eleştirel teori (critical theory) nedir?
• Özgürleşim (emancipation) nedir ve neden önemlidir?
• Tarihsel koşullarından bağımsız bilimsel üretim olabilir mi?
  

Robert Cox

• Teorinin iki temel öğesi, perspektif ve problematik, nasıl anlaşılmalıdır?
• “Teori her zaman birileri ve bir amaç içindir” söylemi ile anlatılmak istenen nedir?
• Cox’a göre Uluslararası İlişkiler’in problem-çözücü teorileri (problem-solving theory) hangileridir ve amaçları nelerdir?
• Cox’a göre Uluslararası İlişkiler’in eleştirel teorileri nasıl olmalı ve neyi amaçlamalıdır?
• Uluslararası siyasette aktörlerin eylemi tümüyle bağımsız/serbest olabilir mi?
• Eylemlerin zamanla değişimi teorinin konusu haline nasıl getirilebilir?
• Fernand Braudel’in longue durée tarih anlayışı Uluslararası İlişkiler’e nasıl adapte edilebilir?
• Ulus-aşırıcılık (transnationalism) nedir?
• Gramscici kapitalist devletin küresel düzeyde üstlendiği rol nedir?
• Cox’ın hegemonya anlayışı ile Gilpin’in realist ve Keohane’in liberal hegemonya anlayışları arasında hangi temel farklılıklardan söz edilebilir?
• Hegemonsuz bir dünya düzeni mümkün olabilir mi?
• Cox’ın eleştirel yaklaşımının analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• Cox’ın eleştirel yaklaşımı hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

Stephen Gill

• Küresel hegemonu meydana getiren etmenler nelerdir?
• Kapitalist-bireyselcilik bugünün hegemon kültürünü nasıl etkilemektedir? Bu noktada küreselleşme sürecinin rolü nasıl anlaşılmalıdır?
• 1973’te David Rockefeller tarafından kurulan Üçlü Komisyon (Trilateral Commission) ve benzeri kurumların sağladığı ‘elit oydaşması’ neden önemlidir?
• Gramscici organik aydınların hegemonyanın küresel yayılımındaki rolü nedir?
• Neo-liberal disiplin (neo-liberal discipline) nedir?
• Yeni-anayasacılık (new-constitutionalism) nedir?
• Piyasa medeniyeti (market civilization) nedir?

8. Hafta – İnşacılık (Constructivism)

– Film: North by Northwest (Yön. Alfred Hitchcock, 1959)

İnşacılık

• (Neo-)realizm ile (neo-)liberalizmin ortak yanları ve anlaşmazlıkları nelerdir?
• Ontolojik atomizm neden sorunludur?
• Yapan (agent) ile yapı (structure) arasındaki ilişki uluslararası siyasetin analizi için neden önemlidir?
• Yapılaştırma (structuration) teorisi nedir?
• Alexander Wendt ile anılan sistemik inşacılık nedir?
• Peter Katzenstein ile anılan birim-düzeyinde inşacılık nedir?
• John Ruggie ve Friedrich Kratochwil ile anılan bütüncü (holistic) inşacılık nedir?
• İnşacı teorinin ortak bir özünden, metodolojisinden ve epistemolojisinden söz edilebilir mi?
• İnşacılığın eleştirel teori ile ilişkisi hangi boyuttadır?
• İnşacılığın İngiliz Okulu ile birleştiği ve ayrıldığı yanlar hangileridir?
• İnşacılığın Uluslararası İlişkiler teori-yapımına katkıları nelerdir?
• İnşacı teorilerin analiz seviyesi ve analiz birimi hakkında ne söylenebilir?
• İnşacı teoriler hangi konuları açıklamakta başarılı, hangilerini açıklamakta başarısızdır?

Alexander Wendt

• Wendt’e göre inşacılığın üç temel iddiası nelerdir?
• Özneler-arasıcılık (inter-subjectivity) nedir?
• Devletler, uluslararası sistemde nasıl kimlik kazanırlar?
• Wendt neden ilkselcilik karşıtıdır? Atomizm ve kolektivizm karşıtlığı aynı anda nasıl meydana gelmektedir?
• Yapı nedir?
• Yapı ile yapanlar arasındaki ilişkinin niteliği nasıl anlaşılmalıdır?
• Bilimsel gerçekçilik (scientific realism) nedir?
• Fikirler, çıkarlar ve kimlikler arasında nasıl bir bağlantı bulunmaktadır?
• Normatif ve fikirsel yapılar aktör davranışlarını nasıl etkilemektedir?
• Kolektif kimlikler hangi nedensel ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkmaktadır?

9. Hafta – Post-Yapısalcı Yaklaşımlar

– Film: Funny Games (Yön. Michael Haneke, 1997)

Yapı Kavramı

• Uluslararası İlişkiler’in geleneksel teorilerince kullanıldığı anlamıyla “yapı” (structure) nedir? Yapıyı meydana getiren ögeler nelerdir?
• Anthony Giddens ve Pierre Bourdieu ile anılan “yapılaştırma” (structuration) yaklaşımına göre, yapı ile fail/aktör arasındaki ilişkinin niteliği nedir?
• Ferdinand de Saussure ve Claude Levi-Strauss’un farklı alanlardaki çalışmaları ile geliştirmiş oldukları yapısalcı (structuralist) yaklaşıma göre, aktör ile yapı arasındaki ilişkinin niteliği nedir?
• Saussure’e göre gösterge (sign), gösteren (signifier) ve gösterilen (signified) arasındaki ilişki nasıl algılanmalıdır? Yapının içerisine ortaya çıkan tahakküm kuran kodlar ile göstergeler arasında ne tür bir ilişki mevcut olabilir?
• Saussure’ün Dil (Langue) ve Söz (Parole) arasında yaptığı ayrım dışında, metinlerin (text) de anlamı etkilemedeki önemi üzerinde duran Jacques Derrida’ya göre post-yapısalcılık (post-structuralism) nasıl tanımlanabilir?
• Derrida’ya göre metinler neden ve nasıl yapı-söküme (deconstruction) uğratılmalıdır?
• Anlamın yayılımı (dissemination) ve “yazarın ölümü” (Roland Barthes) arasındaki ilişkinin niteliği nasıl anlaşılabilir?
• Michel Foucault’ya göre iktidar ilişkileri nasıl tanımlanır? İktidar-bilgi ekseninden çıkan söylemlerin (discourse) soybilimi (genealogy) nasıl elde edilebilir?
• Metinler-arası (inter-textual) okuma nasıl yapılır?

Richard Ashley

• Küresel politikanın rasyonelleştirilmesi nasıl anlaşılmalıdır?
• Pozitivist metodolojinin ötesine geçmek neden Uluslararası İlişkiler için öncelik taşımalıdır?
• Dış dünyanın a priori varlığını kabul etmek neden tehlikelidir?
• Geleneksel Uluslararası İlişkiler’in rasyonel insan ile arasında bağ kurduğu uluslararası siyaset anlayışı neden sorunludur?
• İkili okuma (double reading) nedir?
• Anarşi problematiğinin ikili okuması sırasında ortaya çıkan kahramanca pratik (a heroic practice) nedir?
• Egemenlik ile anarşi arasındaki metinsel bağ nasıl kırılabilir?
• Birbirini kesen mücadeleler (transversal struggles) nedir?

R. B. J. Walker

• Pratik neden teori yüklüdür?
• İç politika / dış politika ayrımı neden sorunludur?
• Söylem analizinin Uluslararası İlişkiler’deki yeri ne olmalıdır?
• Devlet egemenliği neden siyasi bir pratik olarak anlaşılabilir?
• Birlik-çeşitlilik, içsel-dışsal ve zaman-mekan arasındaki ilişkiler geleneksel Uluslararası İlişkiler teorilerini nasıl beslemektedir?

William Connolly

• Uluslararası siyasette kimlik ve farklılıklar üzerinde neden durulmalıdır?
• Derrida’ya göre différance nedir?
• Uluslararası siyasette ‘Öteki’ nasıl meydana gelmektedir?
• Ulus ile uluslararası arasındaki bağ neden sorunludur?
• Muhalefetin (dissidence) varlığı, uluslararası alanda egemenlik algısına ne tür bir etkide bulunmaktadır?

10. Hafta – Feminist – Birey Temelli Yaklaşımlar

– Film: 00:30 – Zero Dark Thirty (Yön. Kathryn Bigelow, 2012)

Andrew Linkater

• Linklater’ın savunduğu Kantçı radikal gelenek ve dünya devleti içerisinde bireylerin rolü ne olabilir?
• Rasyonel bireyin kendi ‘vatandaşlığına’ (citizenship) yönelik eleştirileri onu nasıl yeniden ‘insan’a (human) doğru evirmeye yardımcı olabilir?
• İnsanlar, dışlama (exclusion) pratikleri olmadan nasıl kimlik kazanabilir?
• Bugünkü ‘uluslararası’ kavramında bireyin dışlayıcılığı nasıl bir rol oynamaktadır ve bundan özgürleşme (emancipation) olasılığı var mıdır?
• Yabancılar (onlar) ve biz ayrılığı, ulus-devletin kuruluş dinamiklerini nasıl etkilemiştir ve bunun ötesine geçebilmek için ne gerekir?

J. Ann Tickner

• Bireyden ve vatandaştan ayrı bir kategori olarak kadının deneyimleri, uluslararası alana nasıl içselleştirilebilir ve bu neden gerekli bir bilimsel duruş olmalıdır?
• Toplumda dezavantajları yaratan toplumsal cinsiyet (gender) pratikleri, uluslararası alana nasıl yayılır?
• Ulusal güvenliğin jeopolitik inşası neden erkek-egemen bir anlatıya sahiptir?
• Rasyonel/duygusal, evrensel/tarihsel, olgu/değer, kamu/özel gibi siyasal karşıtlıklar gibi erkek/kadın karşıtlığında da bulunabilen “hiyerarşik” mantık, uluslararası ilişkiler için neden önemlidir?
• Tickner’ın Hans Morgenthau’ya yönelik ‘altı prensip’ eleştirisi nasıl şekillenmektedir?

Christine Sylvester

• Feminist postmodernizm ile postmodern feminizm arasında nasıl bir fark mevcuttur?
• Meskenleştirme (homesteading) nedir?
• Empatik işbirliği (empathetic cooperation) nedir?
• Uluslararası İlişkiler ‘metin’lerini kaleme alan yazarların kişisel tecrübeleri, uluslararası ilişkilerin pratiğini ve söylemini nasıl etkilemektedir?
• Uluslararası İlişkiler disiplininin ‘kolajında’ erkek-egemenliğin temsili nasıl gerçekleşmektedir?
• Bugünkü dış politika pratiklerinde kadınların rolü neden ‘erkeksi’dir?

Cynthia Enloe

• Uluslararası İlişkiler teorilerinde kadınların ve toplumsal cinsiyetin rolü nasıl incelenebilir?
• “Bireysel olan siyasidir” düsturu içerisinde kadın ile erkeğin siyaseti birbirinden nasıl ayrılmaktadır?
• Uluslararası İlişkiler’de ‘normal’in, ‘algılanan’ın, ‘görünen’in erkeksi anlatısı nasıl oluşturulmaktadır?
• Realizm-ötesi Uluslararası İlişkiler’de ahlak, kadınları dışlayarak nasıl aranmaktadır?
• Kadın ile erkek arasındaki “özel ilişkilerin” niteliği, dünya siyasetini nasıl etkilemektedir?

12. Hafta – Post-Kolonyal ve Global Yaklaşımlar

– Film: White Material (Yön. Claire Denis, 2009))